Toen we vroeger leerden wat fascisme was, leek het een ideologie die van een andere tijd was.
Leek het onwaarschijnlijk én niet te bevatten dat mensen daarvoor ontvankelijk waren geweest.
Nu is alles opeens anders.
Dat het vuur nog lag te smeulen wisten we natuurlijk wel… Maar dat het in een mum van tijd zo hoog op kon laaien?
Wie had dat verwacht? Misschien zij die propaganda bestuderen? De politicologen en sociologen onder ons ook misschien?
Alhoewel onder alle drie die noemers net zo goed fascisten te vinden zijn natuurlijk…
Veel mensen zijn vooral in de war over dat goed en slecht toch niet zo binair zijn. Maar dat wist ik al.
In mijn opleiding systemisch werk is dat een grondbeginsel: dat goed en kwaad nooit met een harde lijn van elkaar te scheiden zijn.
Daarom is de enige weg – denk ik – ook altijd scherp naar jezelf te kijken. Waar werkte ik mee aan wat er nu gebeurt?
Ik ben zelf geen huizenbezitter, verkocht nooit een huis met forse winst en heb ook geen cent te makken. Maar ik weet dat ik echt ´goede´ mensen om me heen heb, die een grote koek gebakken hebben van de ingrediënten die het kapitalisme van de afgelopen 35 jaar voortbracht. Ik misgun het ze zeker niet, maar ik vraag me wel af of ze ook naar zichzelf kijken als ze de puinhopen om zich heen nu aanschouwen.
Ik probeer dat wel te doen.
Als ik een politicus hoor zeggen dat we allemaal stukje Congo bij ons dragen, ben ik me er van bewust dat mijn iPhone een deel van het probleem is. Dat mijn Ford Fusion nog steeds op Diesel rijdt. Dat ik nog steeds 1001 dingen doe die een gewoonte werden binnen een bestaan waar kapitalisme de religie was die dagelijks werd gepreekt. En ook al had ik geen oor voor die hymnes… meedoen ging alsvanzelf.
Dus nu is dé vraag: wat doen we?
Hoe stappen we hier uit?
Is dat überhaupt nog mogelijk?
Oplossingen, vragen en reacties welkom.