Je bent boos maar in plaats daarvan ga je huilen.
Je bent woest maar in plaats daarvan ga je lachen.
Je voelt je niet blij, maar je doet altijd vrolijk en opgewekt.
Herkenbaar?
Als eeuwige leerling blijf ik – gelukkig – een leven lang doorleren.
Een van de grootste cadeaus die ik mezelf (en wellicht ook mijn kind, en later ook weer zijn nageslacht) heb gegeven is dat ik een opleiding familieopstellingen heb gevolgd aan het Aumm Instituut bij Divyam Kranenburg en Omkar Dingjan. Daar leerde ik dat ik het makkelijker vind om lief danwel boos te zijn, dan om te tonen dat iemand me verdrietig maakt.
Zonder familieopstellingen had ik Eigen Volk (mijn documentaire uit 2011) nooit kunnen maken, dat weet ik zeker. Het laatste jaar heb ik ook dankzij systemisch werk geleerd dat mijn grootste talent : me aanpassen aan welke situatie ook, tegelijkertijd mijn zwakste plek is. Ik ontken er vaak mijn eigen richting, behoeftes en gevoelens mee.
De jaren als coach hebben me geleerd dat ik daarin helaas niet de enige ben.
Zonder dat ik een hele therapeutische blog ga schrijven, maak ik jullie graag deelgenoot van iets wat me diep raakte uit het boek ‘Je eigen-wijze weg’ van mijn leraren bij Aumm.
Het is een stukje over primaire, secundaire en systemische gevoelens.
‘Er is een onderscheid tussen primaire en secundaire gevoelens. Primaire gevoelens zijn meestal heftig, intens en snel weer voorbij. Het is een echte, frisse emotie die, als het voorbij is, je iets op heeft geleverd, je ontspant of meer ruimte geeft, of wat dan ook. Het uiten van die emotie zorgt dat een verkramping plaats maakt voor een uitreikende beweging.
Secundaire gevoelens zijn gevoelens die als het ware bovenop die primaire gevoelens liggen om ze te bedekken. Het zijn meestal emoties die in je kindertijd als aanvaardbaar werden beschouwd, bijvoorbeeld: boos te zijn als eigenlijk bang bent, of verdrietig te zijn als je eigenlijk boos bent.
Deze emoties zijn vastzettend, taai, ze kenmerken zich daar door, dat ze alsmaar herhaald worden. Ze kloppen ook niet helemaal met de situatie.
Boosheid die zich veelvuldig herhaalt of heel lang blijft hangen, is dikwijls een secundair gevoel. Secundaire gevoelens kunnen irritant zijn voor je omgeving.
Ze lijken onecht, ze geven de ander het gevoel gemanipuleerd te worden. Secundaire gevoelens gebruik je om je te beschermen. Ze dienen er ook voor om de bestaande situatie in stand te houden. Vaak is er een ja-maar patroon, je komt er niet mee verder, je blijft om de brij heen draaien. Voor jou voelen deze gevoelens wel als echt, maar dat zijn ze niet. Bert Hellinger, die het werken met familie-opstellingen heeft ontwikkeld, heeft een derde vorm van gevoelens benoemd: de systemische gevoelens. Deze gevoelens hebben een systemische achtergrond. Zo’n gevoel ontstaat door een identificatie met iemand uit het familiesysteem, je neemt de onderdrukte gevoelens van die ander over. Deze gevoelens kunnen lang aanhouden. Ze zijn openlijk merkbaar of op de achtergrond voortdurend aanwezig. Het is een ‘oneigen’ gevoel. Je ervaart een gevoel van onmacht. Ze werken verlammend en maken je radeloos, omdat je niet weet waar ze vandaan komen. Deze gevoelens zijn er heel vaak, maar ze lijken niet van jou te zijn. Jij hebt geen aanwijsbaar trauma die deze gevoelens kan verklaren. Ook je huidige situatie heeft er niets mee te maken. De enige manier waarop de identificatie op is te heffen, is door dit bewust te krijgen en ze dan terug te geven aan de persoon waarbij ze horen.’
uit : Je eigen-wijze weg, heel het innerlijke kind van Omkar Dingjan en Divyam Kranenburg
Andere inspirerende aan te raden boeken van hun hand zijn ‘De weg uit trauma kun je leren’ en het recent verschenen ‘Ik zie je – Relatie in beweging’
Op de langste dag van het jaar, 21 juni 2015 organiseren, wij, Neske en Utsav onder de naam NU een investeer-in-jezelf-dag waarin gewerkt wordt met het innerlijke kind-werk, storytelling-technieken en familieopstellingen.
Meer info over de workshops, trainingen en de boeken van Omkar Dingjan en Divyam Kranenburg vind je op wpww.aumm.nl
en via www.aumm.nl/het-aumm-instituut/onze-boeken