Grensoverschrijdend gedrag is niet meetbaar

Bovenstaande zin schreef ik gister in mijn opiniestuk voor de Vlaamse krant De Standaard.
Omdat we dat doen, dat meten… Ik ook – in het verleden. Maar omdat ik zie wat verbaal geweld en het zogenaamde recht van ‘freedom of speech’ aanricht bij minderheden en kwetsbare personen,  stel ik dat dit meten eigenlijk niet kan.
Waarom is een fysieke uithaal erger dan validisme?
Ja, ik reageer op het Chris Rock – Will Smith – Jada Pinkett – Smith debacle dat het Oscarsgala op social media vandaag de talk of the day maakt. Laten we het gebeuren eens ontleden.
2016:  dezelfde heer Rock maakt een seksistische grap over Jada’s ondergoed (waarin hij ‘niet geïnviteerd’ is) omdat ze samen met haar man besloot niet naar de Oscars te komen – de reden was dat Zwarte acteurs en regisseur nagenoeg altijd buiten de prijzen vielen. Er bestaat een video van dit besluit
2022: Rock bouwt zijn foute grap dit keer op via een onschuldigere indirecte grap over een ander acteurskoppel, Javier Bardem en Penelope Cruz. Het is grappig en niet op de vrouw af gespeeld.
Vervolgens switcht hij naar de eveneens genomineerde Will Smith (ook nog grappig) waarna hij gemeen afbuigt naar Jada en haar kort de ‘nickname’ GIJane2 geeft – verwijzend naar haar kaalgeschoren hoofd…

Is dit grappig?
Zouden we dit grappig vinden als hij dit bij een witte vrouw deed die kaal is? (natuurlijk zullen er nu mensen zeggen dat dit niks met kleur van doen heeft, maar geloof me dat dit anders zou vallen)
Zouden we dit grappig vinden als de vrouw in kwestie kanker heeft?
Als u alledrie de vragen met NEE beantwoord heeft: Is alopecia omdat het niet levensbedreigend is minder erg dan kanker?
Is het aan ons om daar over te oordelen?

Vervolgens vinden sommige mensen dat Wills gedrag om zijn vrouw te verdedigen patriarchaal is en/of macho. En dat Jada zelf wel haar ‘mannetje’ kan staan. Hoezo weten we dat zo zeker? Ze heeft er in een Red-table uitzending uitvoerig over gepraat, over wat deze ziekte met haar doet. Wie zijn wij om te bepalen wat wie in deze had moeten doen?
Ik mag hopen dat mijn partner voor mij opkomt als ik te kwetsbaar ben om dat zelf te doen. En omgekeerd zou ik voor hem/haar ook zeker opstaan en de mic grijpen. Liever niet slaand…

Ja, het staat buiten kijf dat Will niet had mogen slaan. Maar mag Chris Rock deze grappen wel maken?
Is het aanvaardbaar dat een Zwarte man een Zwarte vrouw keer op keer (ik hoorde dat Rock het zelfs al 3 x deed) publiekelijk vernedert op de Oscaruitreiking, een podium dat door miljoenen bekeken wordt?
Bent u bekend met de vecht – vlucht – bevries reactie die plaats vindt bij grensoverschrijdend gedrag?
Will Smith’s zenuwstelsel koos voor bevriezen en daarna vechten. (zie video’s op Youtube)
Absoluut niet goed te praten, maar in deze wereld helaas vaak de enige manier waarop het stopt. Daarvan deed collega/vriendin Esta Polyesta relaas op mijn Facebookwall: pas toen ze leerde kickboksen en een Bully in elkaar sloeg stopte het bully-gedrag. Ikzelf stopte pestgedrag in de derde lagere schoolklas door als een woesteling mijn bureautje omver te gooien. De terechte straf die ik kreeg  van de juf had ik er graag voor over: het pesten was voor immer voorbij.
En Toni Morrison laat Sula in Sula een stukje van haar eigen vinger afsnijden, waarna ze tegen de bullies zegt: ‘Als ik dit bij mezelf doe, kan je nagaan wat ik bij jullie zou kunnen doen…’ – topscene.

Fysiek geweld is nooit never goed te praten, maar verbaal geweld/vernedering evenmin. Dus waarom laten we pesten, name-giving, validistische en racistische “grapjes” er zo makkelijk erdoorheen slippen. Humor en zelfspot zijn heilig vinden we dan. Maar als je humor gebruikt (of laat gebruiken) om jezelf ruimte, acceptatie of stem te geven schiet het toch geheel zijn doel voorbij? (vrij naar Hannah Gadsby in Nanette)

Als Will en Jada sjiek waren gebleven en de opmerking van zich af hadden laten glijden of hun andere wang hadden aangeboden. Wie had er dan wat over gezegd?

Niemand.

(Met dank aan Andy Kleinmoedig voor extra info)