COMPLICADO

Als ik Flamenco-muziek luister, voel en besef ik altijd weer wat Spaanse cultuur met me doet.
En misschien nog meer, wat het met me deed voordat ik een groot deel van het jaar in Spanje ging wonen…
Er huist in mij een diepe liefde voor alles wat ruikt naar Spaanse cultuur. Van kindsafaan.
Er is een foto van mij als vierjarige in Sevillanas:  echt vanaf dat ik heel jong was hou ik van dit land.

Maar het Spanje waarmee ik vanuit het Noorden mee dweepte heeft niks van doen met het Spanje zoals ik het de afgelopen jaren heb leren kennen.
Wij in het Noorden hebben een zeer geromantiseerd narratief omtrent Spanje opgebouwd wat maar door enkelen doorzien of doorboord wordt…
Terwijl het zo logisch is: een Fries heef ook  een heel andere cultuur en karakter dan een West-Vlaming toch?

Spanje is een land met 17 autonome regio’s… En deze regio’s zijn weer onderverdeeld in 52 provincies. Spanje telt net geen 51 miljoen inwoners die een oppervlakte van 506 km2 bewonen.

Als je dat vergelijkt met Nederland met zijn 3 regio’s, 12 provincies, 17,5 miljoen inwoners op net geen 42 km2… En met Belgie met drie gewesten (gewoon een lekker woord voor regio hahaha), 10 provincies, 11,6 imiljoen inwoners op 30,5 km2 … Tja. Dan ben ik als geboren en getogen Belg toch ook geneigd om te zeggen: in plaats van na te denken over Belgie op te delen in twee stukken, lijkt mij een unie met Nederland en Frankrijk handiger. – Grapje.
Maar echt het is zo een groot land. Met zoveel verschillen.
En ik hou er van. En hoe meer het pijn doet soms, hoe meer ik er toch van hou…

Deze song hoorde ik vroeger en ik dacht : dit gaat over mij.
En nu ik alles kan verstaan wat de gitana vrouw zingt denk ik : ja dit gaat ook over mij.
Maar als Camaron de la Isla zingt dat hij Gitano is, denk ik ‘ja ik ook’.
Maar dat is de allergrootste onzin ever. Gitano zijn moet je niet willen toe-eigenen. Pas hier heb ik leren voelen hoezeer zij worden gediscrimineerd. Het is hier totaal gepermitteerd om de meest racistische shit over ze te zeggen… Lijkt wel volksport. Dus hier leerde ik dat Gitano zijn of ‘ser Gitano’ niet per sé iets te maken  heeft met Spaans zijn.
Misschien zelfs helemaal niets… En ook niet altijd met Andalusisch zijn. – vergis je niet.
Terwijl ik vroeger dus de hele tijd Flamenco en aanverwant luisterde en dat noemde ik dan Spaanse muziek. – que va…
(Que va betekent zoveel als: onzin of wat zeg je nou?)
Ik ging een paar keer per jaar naar Ibiza en dacht dat ik dan in Spanje was. – que va…?
Als ik in Barcelona was ging ik op zoek naar Flamenco-bars. – que vaaaa….? Het is niet zo dat je die daar niet vindt; integendeel, ze worden heel goed bezocht door toeristen. Maar met de Catalaanse cultuur en voorkeur heeft de Flamenco die je daar bovengronds vindt niks van doen. NIKS. Dan moet je underground. Naar het volk. De gitano’s dus.

Wist ik veel: ik wist zoals de meest noorderlingen nagenoeg niets over het verschil tussen Catalunya, de Balearen, Pais Basco en Andalucia. Kreten als Olé of Viva España kunnen op Mallorca veel pijn veroorzaken.
En nu, na al die jaren, nu ik zowel Castellano als Catalaans goed begrijp en vloeiend Castellano spreek, begrijp ik de verschillen en pijnpunten nog steeds niet tot in alle nuances – want het is behoorlijk gecompliceerd…Esta muy complicado – maar ik voel ze wel. Vooral daar waar het pijn doet.

Mijn liefde voor Castellano is groot en diep en tegelijkertijd vind ik dat ook heel gecompliceerd want: het is de taal van de onderdrukker. En ik – na al die jaren verdieping toch een soort van specialist in – of beter duider van – systemen van onderdrukking, krijg de rillingen als ik bedenk dat mijn hart en denken zich dus heeft overgeleverd aan een taal die onderdrukt. Esta muy complicado.
Ik leer Catalaans/Mallorquin, niet per sé omdat ik het mooi vind (eigenlijk vind ik het niet mooi zelfs), maar ik voel me enigszins verplicht er van te houden omdat ik van de mensen hier hou. En ook dat is gecompliceerd, want die mensen niet per sé de leukste en meest open van Spanje, ze zeggen ook zelf : ‘Somos cerrados, somos raros’.
En of ze dat zijn! – Al heb ik de eerste twee jaar keihard roepen roepen dat ik dat niet vond.
Nu zeg ik. Na alles wat ik hier heb meegemaakt: when somebody tells you who they are… believe them.
Son muy cerrados. Y raros. Demasiado cerrados. Pero si se abren, se abren totalmente.

– (wordt vervolgd)

voor de leuk nog een video over Catalaans…